زینک (روی) بیش از 60 سال است که به عنوان یک عنصر ضروری برای گیاهان و حیوانات شناخته شده و دومین عنصر کمیاب فراوان در بدن انسان است که محتوای کل آن در بدن تقریباً دو گرم است. چشم، به ویژه کمپلکس شبکیه_مشیمیه، دارای غلظت بالایی از عنصر روی است که این مقدار بالا در مقایسه با سایر بافتها، غیرعادی است. همچنین جالب است بدانید که تشخیص کمبود روی به دلیل عدم وجود یک شاخص بیوشیمیایی خاص و حساس، دشوار است.
با افزایش سن احتمال وقوع برخی بیماریها افزایش مییابد که یکی از این بیماریها دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (ARMD) میباشد که یکی ازعلل اصلی نابینایی در افراد مسن میباشد. شواهدی که از مطالعات به دست آمده نشان میدهد که هر چه سن افزایش مییابد؛ غلظت روی در چشم کمتر میشود که این موضوع باعث ایجاد این فرضیه شد که بیماریهای چشمی میتواند با میزان غلظت روی در ارتباط باشد.
برای آزمودن این فرضیه مطالعات زیادی انجام شده است که در یکی از این مطالعات که به صورت تصادفی و کنترلشده با دوز روزانه 100 میلی گرم سولفات روی در مقابل دارونما، تأثیر مثبت قابل توجهی بر تغییر میزان بینایی در مقایسه با دارونما، نشان داد.
در یک مطالعه دیگر بر روی بیماری چشمی مرتبط با سن (AREDS) نشان داده شد که AMD پیشرفته در بیمارانی که روزانه 80 میلیگرم مکمل روی دریافت میکردند، بهویژه در ترکیب با کوکتل آنتیاکسیدانها به طور قابلتوجهی کاهش یافت.
افراد بالای 55 سال باید برای تعیین خطر ابتلا به AMD پیشرفته، باید معاینه چشم را انجام دهند و در صورتی که در یک چشم یا هر دو چشم کاهش بینایی ناشی از AMD داشته باشند باید مکمل آنتی اکسیدان به علاوه روی دریافت کنند.
در انتها لازم است به این نکته اشاره شود که مصرف روزانه روی به میزان کافی برای دستیابی به یک وضعیت پایدار برای عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن ضروری است؛ زیرا هیچ سیستم ذخیره سازی اختصاصی روی در بدن انسان وجود ندارد. همچنین تحقیقات بر روی نقش روی در بیماریهای چشم همچنان ادامه دارد زیرا تصویر کاملی از نقش روی بر روی مکانیسمهای سلولی مختلف به صورت کامل شناخته نشده است.
منابع:
- Nolan, J., Gilbert, R., Peto, T., Lengyel, I., Emri, E., Zinc Nutrition and Inflammation in the Aging Retina. Mol. Nutr. Food Res. 2019, 63, 1801049. https://doi.org/10.1002/mnfr.201801049
- Po-Jung Pao, Eszter Emri, Safiya Bishar Abdirahman, Talha Soorma, Hui-Hui Zeng, Stefanie M. Hauck, Richard B. Thompson, Imre Lengyel, The effects of zinc supplementation on primary human retinal pigment epithelium, Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, https://doi.org/10.1016/j.jtemb.2018.02.028.
- Age-Related Eye Disease Study Research Group. A Randomized, Placebo-Controlled, Clinical Trial of High-Dose Supplementation With Vitamins C and E, Beta Carotene, and Zinc for Age-Related Macular Degeneration and Vision Loss: AREDS Report No. 8. Arch Ophthalmol. 2001;119(10):1417–1436. doi:10.1001/archopht.119.10.1417
- Grahn, B. H., Paterson, P. G., Gottschall-Pass, K. T., & Zhang, Z. (2001). Zinc and the eye. Journal of the American College of Nutrition, 20(2 Suppl), 106–118. https://doi.org/10.1080/07315724.2001.10719022