در این مقاله قصد داریم تا به زبان ساده از فشار خون بگوییم و اصطلاحات مربوط به آن را توضیح دهیم. دانستن این نکات در حفظ، کنترل و بهبود سلامتی شما بسیار حیاتی است. پس با ما همراه باشید.
فشار خون چیست؟
فشار خون به میزان فشاری می گویند که توسط خون در جریان و به دیواره رگ‌ها وارد می‌آید. فشار یک مفهوم فیزیکی است، مقصود از فشار اشاره به قدرت یک مایع متحرک است. شریان ها خون را از قلب به سایر قسمت های بدن می برند و به طور معمول در طول روز افزایش و کاهش می یابد. فشار خون طبیعی یک عملکرد حیاتی برای بدن است و همان نیرویی است که خون را از طریق سیستم گردش خون ما به حرکت در می‌آورد و بدون آن، اکسیژن یا مواد مغذی از طریق شریان‌ها به بافت‌ها و اندام‌های ما نمی‌رسد و گلبول‌های سفید خون در بدن ما توزیع نمی‌شوند. فشار خون همچنین به حمل مواد زائد سمی در بدن ما از طریق کبد و کلیه کمک می‌کند. قلب با بیرون راندن خون هنگام انقباض در هر ضربان، فشار خون ایجاد می‌کند. فشار خون نیز به دلیل اختلاف فشار بین قلب و شاخه‌های کوچکتر سرخرگ‌ها ایجاد میشود.
هر چه سطح فشار خون بالاتر باشد، خطر ابتلا به سایر مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته بیشتر است.
فشارخون بسته به سن، جنسیت، نژاد و قومیت فرد متفاوت است، اما همچنان باید در محدوده طبیعی عمومی قرار بگیرد. فشار خون بالا یک فاکتور مهم شناخته شده برای حمله قلبی و سکته مغزی است.
اعداد فشار خون به چه معناست؟
فشار خون را با دو عدد اندازه گیری می کنند.
عدد اول که فشار خون سیستولیک نامیده می شود، فشار موجود در شریان های شما را هنگام ضربان قلب اندازه گیری می کند.
عدد دوم که فشار خون دیاستولیک نامیده می شود، فشار موجود در شریان های شما را زمانی که قلب شما بین ضربان ها استراحت می کند، اندازه گیری می کند.
و اما فشار خون طبیعی چند است؟
زمانی که فشار خون طبیعی است، عدد بالایی فشار سنج کمتر از 120 و عدد پایینی کمتر از 80 را نشان می دهد.
اگر اعداد بالاتر از این محدوده ایده آل باشد، قلب برای پمپاژ خون به بدن بسیار سخت کار می‌کند و در واقع نشان دهنده فشار خون بالا است.
در مقابل وقتی اعداد کمتر از حد ایده آل هستند، به این معنی است که فشار خون شما خیلی پایین است و خون اکسیژن‌دار کافی برای بدن و قلب شما تامین نمی‌کند. فشار خون پایین به عنوان افت فشار خون نیز شناخته میشود.
(فشار خون بالا)
فشار خونی است که بالاتر از حد طبیعی است. فشار خون در طول روز بر اساس فعالیت های بدن تغییر می کند. اندازه گیری فشار خون به طور مداوم بالاتر از حد طبیعی ممکن است منجر به تشخیص فشار خون بالا شود.
در صورتی که فشار خون بالا و در محدوده خطرناک باشد، علایم زیر نیز آشکار میشود.
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- مشکل در توانایی دیدن یا صحبت کردن
- احساس درد در پشت
- ضعف یا بی حسی
- سردرد شدید
عوارض فشار خون بالا
- آسیب به عروق
- نارسایی کلیه ها
- آسیب به چشم
- اختلال عملکرد جنسی
- سکته
- زوال عقل
- آسیب به سیستم اسکلتی
فشار خون پایین
فشار خون پایین در صورتی که بدون علائم یا تنها با علائم خفیف باشد به ندرت نیاز به درمان دارد. اگر فشار خون پایین باعث علائم شود، درمان به علت آن بستگی دارد. مثلا ممکن است مصرف داروی خاصی باعث فشار خون پایین شده باشد که تشخیص آن بر عهده پزشک است. علایم فشار خون پایین به شرح زیرند:
- سرگیجه یا احساس سبکی سر
- حالت تهوع یا استفراغ
- تاری یا تحریف دید
- تنفس سریع و کم عمق
- احساسخستگی مزمن، تنبلی یا بی حالی
- گیجی یا مشکل در تمرکز
- بی قراری یا سایر تغییرات غیرعادی در رفتار
عوامل موثر در فشار خون چه هستند؟
- سن بالا
- چاقی و اضافه وزن و مصرف غذاهای پر نمک
- مصرف الکل و سیگار
- اضطراب
- کم تحرکی
- بیماری‌های تیروییدی و کلیوی یا غدد آدرنال
- ژنتیک
- اگر یکی از اعضای خانواده مبتلا به پر فشاری خون باشد شانس گرفتن فشارخون بالا در دیگر اعضا بیشتر میشود.
چگونه فشار خون را پایین بیاوریم؟
· کم کردن مصرف نمک
· کنترل استرس
· انجام فعالیت های ورزشی
· کم کردن وزن
· دوری از الکل و سیگار
· کنترل منظم فشار خون
بهترین راه برای پیشگیری از عوارض و جلوگیری از بروز مشکلات، تشخیص زودهنگام بالابودن فشار خون است. برای اینکه بتوانیم از فشار خون بالا پیشگیری کنیم می بایست سبک زندگی سالمی داشته باشیم. همچنین داشتن برنامه ورزشی و انجام فعالیت فیزیکی مناسب یعنی تقریباً روزی 15 تا 20 دقیقه حرکات نرمشی و یا پیاده روی آهسته می تواند از بروز این عارضه پیشگیری کند.
